Halil Kenti Geçici Uluslararası Varlığı
/ İsrail ve Filistin Kurtuluş Örgütü arasında yapılan anlaşmayla kurulan uluslararası sivil gözlemci birimi.25 Şubat 1994’te İbrahim Camii’nde ibadet eden yaklaşık 30 Filistinlinin İsrailli bir yerleşimci tarafından katledilmesinin ardından 31 Mart 1994’te İsrail ile Filistin Kurtuluş Örgütü (FKÖ) Mısır’ın başkenti Kahire’de bir araya gelerek anlaşma imzalamıştır. Bu anlaşma ile, Hebron Geçici Uluslararası Varlığı (TIPH) kurulmuş ve Halîl kentinde yaşayan Filistinliler için normal ve güvenli bir yaşam sağlamak amacıyla göreve başlamıştır. Ancak 9 Mayıs 1996’da İsrail’in Halîl kentindeki kısmi yeniden konuşlandırılmasının ardından TIPH misyonunun çerçevesini belirleyen başka bir anlaşma daha imzalanmıştır. İki taraf, 21 Ocak 1997’de Norveç, İtalya, Danimarka, İsveç, İsviçre ve Türkiye’den gelen 180 kişiden oluşan ve Halîl’deki durumu izlemek ve raporlamakla görevlendiren heyet için yeni bir anlaşma imzalamıştır. Altı katılımcı ülkenin 30 Ocak 1997’de Oslo’da TIPH Anlaşması uyarınca bir Mutabakat Muhtırası imzalamasından sonra 1 Şubat 1997’de çok uluslu TIPH misyonu faaliyete geçmiştir. Öncelikle Halil kentindeki insan hakları durumu izlenip rapor edilmiş ve kadınların ekonomik açıdan güçlenmesi, eğitimi ve psikososyal destek ve rehabilitasyon projeleri yoluyla Filistin toplumunun yaşam koşullarının iyileştirilmesine yardımcı olunmuştur. Filistinliler TIPH’nin varlığını memnuniyetle karşılarken, El-Halîl’deki Yahudi yerleşimciler eski şehirdeki genişleme planlarını bozduğunu gerekçesiyle TIPH’nin varlığından rahatsızlık duymuşlar ve birçok kez misyon üyelerine saldırmışlardır. TIPH temel olarak İtalya, Norveç, İsveç, İsviçre ve Türkiye’den gelen personelden oluşmaktadır ve sadece personel katkısında bulunan ülkeler tarafından finanse edilmiştir. 28 Ocak 2019’da İsrail Başbakanı Netanyahu, 20 yılı aşkın bir süredir bölgedeki varlığını sürdüren bu gücün görev süresinin dolduğu ve izleme gücünün İsrail aleyhine hareket ettiği gerekçesiyle görev sürenin uzatılmayacağını belirtmiştir.