Hamas
/ Müslüman Kardeşler çizgisinde kurulmuş olan Filistin direniş örgütü.Hamas’ın kökenleri, 1940’lı yıllarda Filistin’deki direnişe destek için gelen Müslüman Kardeşler hareketi mensuplarına dayansa da, İsrail’in kuruluşundan sonra Mısır’ın kontrolünde kalan Gazze bölgesinde yürütülen davet ve tebliğ çalışmalarıyla büyümüştür. Camilerdeki ders halkalarının yanı sıra, sosyal yardımlaşma kurumları aracılığı ile ciddi bir toplumsal taban elde etmiş ve binlerce takipçisi oluşmuştur. Birinci İntifada’nın başlamasından bir yıl sonra 1988 yılında Şeyh Ahmet Yasin öncülüğünde resmi olarak kurulan hareket, Ağustos 1988’de yayımladığı Tüzüğü’nde bütün Filistin’in İslâm toprağı olduğunu ve işgale karşı silahlı mücadele yapılacağını (cihad) ilan etmiştir. Hamas, İntifada’nın hemen ardından gerçekleşen Oslo Görüşmeleri’ne karşı çıkmış, İsrail ile yapılacak olan siyasi anlaşmaların İsrail’e meşru bir zemin oluşturduğu görüşünü savunmuştur. Oslo Anlaşmaları’nın ardından kurulan siyasal zeminde kendine yer bulmaya başlayan Hamas, 1996 yılında Filistin tarihinde ilk defa yapılacak olan seçimlere, Oslo Anlaşmaları ile aynı sebepten yani İsrail’in inşa ettiği politik sisteme karşı olmasından dolayı katılım göstermemiştir. Ancak müntesiplerinin bağımsız olarak seçimlere katılmasına müsaade etmiştir. 2004 yılında önce örgütün kurucu lideri Şeyh Ahmet Yasin, daha sonra görevi ondan devralan Abdülaziz Rantisi İsrail tarafından öldürülmüş ve hareket büyük bir darbe almıştır. Fakat yaşanan kayıplara rağmen 2006 seçimlerinde büyük bir başarı elde edilmiştir. 2006’da Filistin Yasama Meclisi seçimlerine Değişim ve Reform Partisi olarak katılmışve 132 koltuktan 74’ünü almıştır. Hamas, İsmail Heniye‘nin başbakan olması ile beraber yeni Filistin Ulusal Yönetimi hükümetini kurmuştur. Ancak, yeni kurulan bu ittifak hükümeti Hamas’ın, ABD ve AB ülkeleri tarafından terör örgütü olarak kabul edilmesi nedeniyle uluslararası topluluk tarafından geniş ölçüde boykot edilmiştir. Haziran 2007’de Fetih güçleri ve destekçileri ile yaşanan çatışmalar Gazze şeridinde bir iç savaşa yol açmış ve Filistin mücadelesi büyük bir darbe yemiştir. Hamas 2017 senesinde kendine dair, oldukça önemli olan ve Tüzüğün devamı niteliğinde sayılan “Yeni Belge”yi yayınlamıştır. Bu belge Hamas’ın kuruluş yıllarındaki ideolojisine yakın bir metinden oluştuysa da ilk metin ile arada bir takım farklılıklar olmuştur. Bu farklılıkların sebebini ise değişen konjonktürel şartlar oluşturmaktadır. 2017’dan itibaren, Siyasi Büro Başkanı İsmail Heniye, Gazze Şeridi’ndeki başkan Yahya Sinvar, Dış Büro (Diaspora)’daki lider ise Halit Meşal’dir. İsrail’e karşı silahlı mücadeleyi İzzettin el-Kassam Tugayları üzerinden yürüten Hamas, 2007’den bu yana İsrail’in ambargo uyguladığı Gazze’yi kontrol etmektedir.